Oko 20% žena sa karcinomima dojke su u trenutku postavljanja dijagnoze u reproduktivnom periodu života i za mnoge od njih očuvanje plodnosti i ostvarivanje trudnoće predstavljaju prioritet. Rezultati studije POSITIVE koja nosi jos i naziv BIG Time for baby (Pravo vreme za bebu) prezentovani su na Simpozijumu za karcinom dojke u San Antoniju (San Antonio Breast Cancer Sympoisum) 2022 godine. Ovi rezultati pokazuju da je bezbedno da mlade žene privremeno prekinu primenu adjuvantne hormonske terapije kako bi pokušale da ostanu u drugom stanju. Broj žena kod kojih se rak dojke povratio bio je sličan kao kod žena koje nisu prekinule svoje lečenje, većina je uspela začeti i roditi zdrave bebe.

Karcinom dojke kod mladih žena

Većina žena sa ranim karcinomima dojke ima hormon-senzitivnu, tzv. estrogen receptor pozitivnu (ER+) bolest, što znači da je rast tumora zavistan od estrogena. Iz tog razloga, ove žene primaju hormonsku terapiju kako bi se blokiralo prirodno stvaranje hormona i na taj način smanjio rizik od povratka karcinoma dojke. Endokrina terapija se prima 5 do 10 godina i utiče na funkciju jajnika sprečavajuci začeće u toku lečenja.

POSITIVE, globalna akademska studija

Od decembra 2014 do decembra 2019. godine 518 žena životne dobi do 42 godine koje su želele trudnoću uključile su se u studiju i pristale da pauziraju sa hormonskom terapijom približno dve godine da bi pokušale da zatrudne. Pre prekida hormonske terapije, žene su bile prethodno lečene hormonskom terapijom najmanje 18 do 30 meseci. Studija je uključila pacijentknje iz 116 bolnica u 20 zemalja i 4 kontinenta.

Studija se izvodi pod vođstvom Internacionalne grupe za istraživanje raka dojke (International Breast Cancer Study Group - IBCSG) deo ETOP-IBCSG partnerske fondacije i Alijanse Severne Amerike za kliničke studije u onkolgiji (Alliance for Clinical Trials in Oncology in North America) u saradnji sa Internacionalnom grupom za dojku (Breast International Group - BIG). Studija je inicirana u okviru Endokrine radne grupe (Endocrine Working Group) BIG-NCTN (National Clinical Trial Network), a kasnije dodatno razvijana i koordinirana od strane IBCSG da odgovori na ovo važno pitanje za pacijentkinje.

Profesor David Cameron, Predsedavajući BIG-a: “BIG je nastao iz uverenja da je internacionalna saradnja ključna za nalaženje odgovora na goruća pitanja u istraživanju karcinoma dojke. Istraživanja poput POSTIVE studije moguća su jedino zahvaljujući naporu mnogih istraživača koji, radeći zajedno i razmenjujući ideje i resurse, mogu značajno da izmene živote pacijentknja sa karcinomima dojke.”

Ohrabrujući prvi rezultati

Dosadašnji rezultati pokazuju da je procenat žena uključenih u studiju kod kojih se karcinom dojke vratio (8,9%) bio komparabilan sa rezultatima iz drugih studija (9,2%). Osim toga, sa ukupno 365 beba koje su rodile žene u studiji, stope začeća i rađanja bile su slične ili veće od ovih stopa u opštoj populaciji. Studija stoga daje ohrabrujuće smernice mlađim ženama sa dijagnostikovanim rakom dojke koje se možda nadaju da će imati decu. Takva odluka se mora donositi u konsultaciji sa lekarom i slučaj svake žene zahteva individulni pristup. Istraživači će nastaviti da prate žene koje su bile uključene u studiju kako bi procenjivali rizik od povratka bolesti tokom vremena i obezbedili da žene dovrše hormonsku terapiju nakon planirane pauze. Iako su postojeći rezultati veoma ohrabrujući, estrogen receptor pozitivni (ER+) karcinom dojke može da se vrati nakon mnogo godina od incijalne dijagnoze, te je dugoročno praćenje od velikog značaja.

Profesorka Olivia Pagani, rukovodilac internacionalne IBCSG POSITIVE studije: “Prvi rezultati studije POSITIVE potvrđuju da je trudnoća realan cilj za žene koje su imale estrogen zavisan karcinom dojke i ova studija definitvno ruši tabu da rađanje dece povećava rizik od povratka karcinoma dojke. Planiranje porodice, naglo prekinuto dijagnozom karcinoma dojke, sada se bezbedno može obnoviti.

Profesor Richard Gelber, senior statističar IBCSG POSITIVE studije: “Globalna saradnja je bila neophodna da se dobiju odgovori na ova važna pitanja s obzirom na to da su mlade žene sa rakom dojke širom sveta odlučile da prekinu svoje hormonsku terapiju protiv karcinoma kako bi završile rađanje, bez podataka koji ukazuju da ova praksa ne bi povećala njihov rizik od ponovnog pojavljivanja raka dojke. Rezultati studije POSITIVE sada pružaju dokaze, informišu i osnažuju žene da donesu odluku o rađanju nakon lečenja raka dojke.

O Internationalnoj grupi za istraživanje karcinoma dojke (International Breast Cancer Study Group - IBCSG)

IBCSG kao partner ETOP IBCSG Partners Foundation je jedna od vodećih svetskih istraživačkih grupa koja se bavi istraživanjem karcinoma dojke. IBCSG je posvećena inovativnim kliničkim studijama kako bi poboljšala prognozu žena obolelih od karcinoma dojke. Pacijenti i istraživači sa šest kontinenata zajedno su učestvovali u velikim kliničkim studijama za karcinom dojke. etop.ibcsg.org

O Internacionalnoj grupi za dojku (Breast International Group - BIG)

BIG je internacionalna neprofitna organizacija akademskih istraživačkih grupa za istraživanje karcinoma dojke, sa sedištem u Briselu, Belgija. BIG olakšava istraživanje karcinoma dojke na internacionalnom nivou stimulišući saradnju između svojih članova i drugih akademskih mreža, ali radi nezavisno od farmaceutske industrije. Najveći evropski eksperti iz svojih oblasti osnovali su BIG 1999. godine. BIG sada predstavlja mrežu od 60 istražiivačkih grupa iz Evrope, Kanade, Latinske Amerike, Azije i Australije koje međusobno sarađuju. Ovi entiteti su vezani za mnoge specijalizovane bolnice i istraživačke centre širom sveta. bigagainstbreastcancer.org

Finansiranje

Globalno, IBCSG finansira ovu studiju; Frontier Science & Technology Research Foundation Southern Europe; BIG against breast cancer and BailletLatour Fund; Pink Ribbon Switzerland; Swiss Cancer League; San Salvatore Foundation; Rising Tide Foundation for Clinical Research; Swiss Cancer Research Group; Clinical Cancer Research Foundation of Eastern Switzerland; Gateway for Cancer Research; Breast Cancer Research Foundation; Roche Diagnostics International Ltd; Swiss Cancer Foundation; Piajoh Fondazione di Famiglia; Gruppo Giovani Pazienti “Anna dai Capelli Corti”; Vere in Bärgüf; Schweizer Frauenlauf; C&A; Dutch Cancer Society; Norwegian Breast Cancer Society; Pink Ribbon Norway; ELGC K.K. Japan; Pink Ring Japan; Korea Breast Cancer Foundation; Yong Seop Lee and other private donors. In North America, funding came from the National Cancer Institute; Canadian Cancer Society; Canada Foundation for Innovation; RETHINK Breast Cancer; and the Gilson Family Foundation.

Institut za onkologiju i radiologiju Srbije

Institut za onkologiju i radiologiju Srbije se u izvođenje ove važne studije uključio 2017. godine. Tim stručnjaka okupljni oko Positive studije čine lekari i medicinske sestre Instituta sa dugogodišnjim iskustvom u izvođenju kliničkih ispitivanja. Ta više informacija posetite: ncrc.ac.rs